درباره جنگ جهانی دوم و جنگ سرد چه میدانید؟
جنگ جهانی دوم یکی از فجایع بزرگ تاریخ بشریت بود که از سال 1939 تا 1945 به طول انجامید. این جنگ خانمان‌سوز میلیون‌ها قربانی گرفت و تاثیرات عمیقی بر نقشه سیاسی و اقتصادی جهان برجای گذاشت.
ریشه‌ها و آغاز جنگ
پس از پایان جنگ جهانی اول در 1918، احساسات ملی‌گرایانه افراطی و نژادپرستانه در آلمان رشد کرد که منجر به قدرت گرفتن حزب نازی به رهبری آدولف هیتلر شد. هیتلر با شعارهای توسعه‌طلبانه و نژادپرستانه، در 1 سپتامبر 1939 به لهستان حمله کرد که این امر آغاز جنگ جهانی دوم را رقم زد.
گسترش جنگ
پس از حمله به لهستان، آلمان نازی به کشورهای دیگر اروپایی از جمله فرانسه، بلژیک، هلند، انگلستان و شوروی نیز حمله کرد. این جنگ سپس به آسیا و اقیانوس آرام با حمله ژاپن به پرل هاربر در 1941 کشیده شد و به یک درگیری جهانی تبدیل گردید.
پایان جنگ و پیامدها
جنگ جهانی دوم در سال 1945 با شکست نیروهای محور (آلمان نازی، ایتالیا و ژاپن) و پیروزی متفقین (بریتانیا، آمریکا، شوروی و…) به پایان رسید. این جنگ میلیون‌ها قربانی گرفت که بین 50 تا 85 میلیون نفر تخمین زده می‌شود.اروپا نیز ویران شد. اما در پایان، دو ابرقدرت جدید یعنی ایالات متحده و شوروی سر برآوردند که نظم جدید جهانی و درگیری‌های جدیدی را آغاز کردند که به جنگ سرد معروف شد.
جنگ سرد اصطلاحی است که به دوره تنش و رقابت شدید میان دو ابرقدرت جهان پس از جنگ جهانی دوم یعنی ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی اطلاق می‌شود. این دوره از حدود سال 1947 تا فروپاشی شوروی در 1991 به طول انجامید.
ویژگی‌های جنگ سرد
جنگ سرد یک درگیری مستقیم نظامی میان آمریکا و شوروی نبود، بلکه رقابتی ایدئولوژیک، اقتصادی، نظامی و سیاسی بود که از طریق:
- رقابت تسلیحاتی و جنگ افزارهای هسته‌ای
- حمایت از گروه‌های نظامی و شبه نظامی در کشورهای دیگر (جنگ‌های نیابتی)
- تبلیغات و جنگ روانی
- رقابت در فضا و فناوری‌های پیشرفته
صورت می‌گرفت.
مناطق درگیری جنگ سرد
آمریکا و شوروی بر سر گسترش نفوذ در مناطق مختلف جهان از جمله آمریکای لاتین، خاورمیانه، آفریقا و آسیا با یکدیگر رقابت می‌کردند. برخی از مهمترین درگیری‌های این دوره عبارتند از:
- جنگ کره (1950-1953)
- جنگ ویتنام (1955-1975)
- جنگ افغانستان (1979-1989)
- جنگ‌های نیابتی در آمریکای لاتین مانند نیکاراگوئه
- جنگ سرد در نهایت با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در 1991 پایان یافت و آمریکا به عنوان تنها ابرقدرت جهانی باقی ماند.
